Küresel dijital ticareti düzenleyen kurallar, e-imzaların tanınması ve çevrimiçi dolandırıcılığa karşı koruma gibi konularda yaklaşık 80 ülkeyle anlaşma sağlandı ancak ABD’yi dahil edemediler.
Beş yıl süren müzakerelerin ardından Avustralya, Japonya ve Singapur koordinatörleri, Avrupa Birliği’nin “tarihi haber”, İngiltere’nin ise “çığır açıcı” olarak nitelediği “istikrarlı bir metin” dağıttılar.
AB Ticaret Bakanı Valdis Dombrovskis, sosyal medya sitesi X’te yaptığı paylaşımda, “Dijital ticarete ilişkin ilk küresel kuralları müzakere ettik” ifadelerini kullandı.
İngiltere, anlaşmanın tüm katılımcıları gümrük belgelerini ve süreçlerini dijital hale getirme, e-belgeleri ve e-imzaları tanıma ve çevrimiçi dolandırıcılara ve ürünler hakkında yanıltıcı iddialarda bulunanlara karşı yasal güvenceler sağlama konusunda taahhüt altına sokacağını belirtti.
Metinde, tarafların spam’i sınırlamaya ve kişisel verileri korumaya çalışacakları, ayrıca en az gelişmiş ülkelere destek sunacakları belirtiliyor.
Dünya Ticaret Örgütü’nün 166 üyesinden 91’i müzakerelere katılıyor. Bunlar arasında Çin, Kanada, Arjantin, Nijerya ve Suudi Arabistan yer alıyor.
ABD, yeni metnin önemli bir adım olduğunu ancak yine de eksik kaldığını, temel güvenlik çıkarları nedeniyle istisnalara ilişkin ifadeler de dahil olmak üzere daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu belirtti.
ABD’nin Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Büyükelçisi Maria Pagan yaptığı açıklamada, “Kalan tüm sorunlara çözüm bulmak ve müzakereleri zamanında sonuca ulaştırmak için ilgili üyelerle birlikte çalışmayı dört gözle bekliyoruz” dedi.
Cenevre merkezli bir ticaret kaynağı, Brezilya, Endonezya ve Türkiye gibi diğer bazı ülkelerin de çekinceleri olduğunu, bunların çoğunun önemsiz noktalarda olduğunu söyledi.
Katılımcılar, anlaşmalarını resmi bir WTO anlaşması haline getirmekte hâlâ zorlanabilirler çünkü bu, tüm WTO ülkeleri arasında fikir birliğine varılmasını gerektirir. Hindistan ve Güney Afrika, tüm üyeleri içermeyen anlaşmalar konusunda özellikle eleştirel davrandılar.